مواد اولیه بسته بندی مواد غذایی

مقدمه

از آن جا که حفظ بهداشت و سلامت در فرایند بسته‌بندی مواد غذایی بسیار حیاتیست، استفاده از مواد اولیه با کیفیت و تایید شده توسط استانداردهای بهداشتی در سفارش بسته بندی مواد غذایی از اهمیت فراوانی برخوردار است. در ادامه برخی از مواد اولیه پراستفاده که تأییدیه های بهداشتی دارند را شرح می‌دهیم:

پلی‌اتیلن

یک نوع پلیمر با دو دسته و چگالی مختلف است. این دو دسته، با اشتراک یک فرمول شیمیایی مشابه، در تولید انواع مختلفی از ظروف بسته‌بندی مورد استفاده قرار میگیرند. پلی‌اتیلن با چگالی کم و بدلیل ویژگی‌ خنثی بودن، عدم واکنش با محصولات غذایی و قابلیت جوشاندن حرارتی، در صنعت بسته‌بندی به صورت گسترده استفاده می‌شود. پلی‌اتیلن با چگالی بالا، دارای استحکام بالا و عدم شفافیت است، که به همین علت در تولید ظروف بسته‌بندی محصولات صنایع غذایی، مانند بطریها و ظروف محصولات لبنی، بکار میرود. برای بهبود ویژگیهای آن، افزودنیهای بهبود دهنده مانند: تیتانیوم دی‌اکسید نیز مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین در برخی موارد، پلی‌اتیلن با مواد دیگر مانند: آلومینیوم بعنوان جزء اصلی در بسته‌بندیها استفاده میشود.

پلی پروپیلن

یک ماده پلاستیکی است که در گریدهای مختلف بصورت گسترده مورد استفاده قرار میگیرد. از گرید پلی پروپیلن برای تولید محصولات متنوعی مانند: درپوشهای روزنه‌دار برای بطریها و ظروف پلاستیکی با دهانه گشاد برای محصولات غذایی، دارویی و بهداشتی استفاده میشود. همچنین از گرید پلی پروپیلن خطی بیورینت برای تولید فایلهای نازک و شفاف استفاده میشود که در بسته‌بندی محصولاتی مانند پفک، ماکارونی و خشکبار مورد استفاده قرار میگیرد.

پلی اتیلن تترافتالات

یک ماده پلیمری است که در صنعت بصورت بسیار گسترده‌ مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده برای تولید ظروف و بطریهای مختلفی مانند نوشابه، روغن مایع و مایعات غذایی به کار میرود. در فناوری تولید این بطریها از پلی اتیلن تترافتالات استفاده میشود و این بطریها با داشتن استحکام مکانیکی بالا، کاملاً شفاف و سبک هستند، که بعبارت دیگر اقتصادی می‌باشند. این ماده پلیمری همچنین بعنوان فایل نازک برای بسته‌بندی محصولاتی که به استحکام خاصی نیاز دارند، مورد استفاده قرار میگیرد.

برای آشنایی با اصول بسته بندی ادویه کلیک کنید.

پلی استایرن

یک ماده شفاف و شکننده است که بعنوان مواد اصلی در تولید انواع ظروف یکبار مصرف مانند: لیوان و بشقاب مورد استفاده قرار میگیرد. گرید‌های خاصی از پلی استایرن با خصوصیات ضربه‌پذیر خوبی وجود دارند. به همین علت برای تولید ظروف ماست، مارمالاد و عسل یک نفره مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین، پلی استایرن حجیم شده بدلیل سبکی و ویژگیهای ضربه پذیری مناسب در بسته‌بندی محصولات شکننده مثل تخم مرغ مورد استفاده قرار میگیرد. از آنجا که پلی‌استایرن دارای خواص عایق حرارتی است، ممکن است برای انتقال غذاهای گرم نیز مناسب باشد.

نایلون

 بعلت توانایی در محافظت از محصولات غذایی در برابر آلودگی و گرد و غبار، بصورت: رول، کیسه و برشهای مختلف برای بسته‌بندی و حمل انواع مواد غذایی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، در بسته‌بندیهای تحت خلا فرآورده‌های گوشتی مانند سوسیس و کالباس نیز کاربرد دارد.

مقاله پیشنهادی: بررسی مزایا و معایب استفاده از بسته‌بندی‌های پلاستیکی در صنعت غذایی

پلی وینیلیدین کلراید

بعنوان بهترین نوع پلیمر با خصوصیت حفاظتی در برابر نفوذ گازها و رطوبت شناخته میشود. فویلی که از این ماده ساخته میشود، بسیار نازک و انعطاف‌پذیر است و به همین دلیل برای بسته‌بندی عمده‌ای از محصولات گوشتی استفاده میشود. این فویل پلیمری در بسته‌بندی تحت خلا قادر به چسبیدن به سطح محصول می‌باشد.

 

انواع بسته بندی مواد غذایی

مواد بسته‌بندی رایج به انواع مختلفی تقسیم میشوند. این انواع شامل موارد زیر هستند: فلزات (بویژه فولاد و آلومینیوم)، کاغذ و مقوا، شیشه، چوب، ورق‌ها و پلیمرها.

مقاله پیشنهادی: معرفی انواع بسته بندی مواد غذایی در دنیا

فلزات

فلزات مانند فولاد و آلومینیوم در بسته بندی مواد غذایی و نوشابه های قوطی‌دار پرکاربردند. این قوطیها دارای مزایایی از جمله: مقاومت در برابر آسیب، عدم نفوذ به گازها و بخارها و تحمل دماهای بالا هستند. تیرگی آنها ممکن است به محصولات حساس به نور کمک کند، اما امکان مشاهده محتویات در داخل آنها وجود ندارد.

معایب قوطیهای فلزی شامل: وزن بالا، هزینه های زیاد و امکان واکنش محتویات با محیط (خوردگی درونی و خارجی) هستند. خوردگی میتواند باعث تغییر رنگ و کاهش ارزش غذایی مواد شود.

قوطیهای آلومینیومی همچنین در بسته بندی مواد غذایی و نوشابه های قوطی‌دار استفاده می‌شوند. آلومینیوم پس از تولید به سرعت اکسید میشود که بعنوان یک لایه محافظ در برابر اکسیداسیون اضافی عمل میکند. مزایا و معایب قوطیهای آلومینیومی در اصل مشابه قوطیهای فولادی هستند با این تفاوت که آلومینیوم سبکتر است و هزینه بیشتری دارد. همچنین، آلومینیوم بعنوان فویل با ضخامتهای مختلف نیز در بسته‌بندی مواد مختلف استفاده میشود.

کاغذ

محصولات خمیری در بسته بندی غذاها از نوعهای مختلف مواد اولیه مانند: کاغذ، مقوا، و تخته آجدار استفاده میکنند. کاغذ بدلایلی همچون هزینه کم، سفتی نسبتاً بالا و قابلیت چاپ عالی ترجیح میشود. اما کاغذ حساسیت زیادی به رطوبت دارد. مزایای کاغذ شامل: انعطاف پذیری خوب، قابلیت شکل‌دِهی و چاپ پذیری بالا، مقاومت در برابر پارگی و کشش و فشار، جلوگیری از فساد ناشی از نور و قابلیت بازیافت می‌باشد. همچنین معایب آن شامل: نفوذپذیری در برابر رطوبت، گاز و روغن، عدم قابلیت دوخت مناسب می‌باشد. ماده اولیه اصلی برای تهیه خمیر کاغذ گیاهان یکساله مثل: چوب کاج، صنوبر و کاج آمریکاییست. همچنین از مواد دیگری نیز استفاده میشود.

شیشه

ظروف شیشه‌ای یکی از قدیمیترین روشهای بسته بندی مواد غذایی است. شیشه از نظر شیمیایی خنثی است و محصولات را به درستی حفظ میکند. اما دارای معایبی مثل حساسیت به تغییرات حرارتی و وزن زیاد است. از جمله مزایای آن شامل: نفوذناپذیری به گاز، بدون بو و بهداشتی، تنوع در اشکال و اندازه‌ها و شفافیت می‌باشد. معایب آن نیز شامل: حساسیت به تغییرات حرارتی و ضربه، وزن زیاد، احتمال شکستگی می‌باشد. از طریق افزودن اکسید کننده‌ها میتوان بطریهای شیشه‌ای با رنگهای مختلف تولید کرد.

پلیمرها

پلیمر ها، گروهی سریع الرشد از مواد در بسته‌بندی غذا هستند. ویژگی مهم آنها تنوع و طیف گسترده از خواص است. اغلب پلیمرها بصورت بسته های سبک با چگالی کم تولید میشوند و نسبتاً ارزان و ساده قابل فرآوری هستند. اما دو ایراد جدب آنها شامل: نفوذپذیری در برابر گازها و بخارات و امکان برهم‌کنش با محصول می‌باشد.

پلیمرها، بطور عمده، پلاستیک‌ها نامیده می‌شوند و وزن مولکولی بسیار بالایی دارند. آن‌ها از واحدهای تکراری یا مونومرهایی تشکیل شده‌اند که به وسیله واکنش‌های شیمیایی به یکدیگر متصل می‌شوند. این مونومرها در شرایط دما و فشار اتاق به صورت گاز یا مایع هستند، در حالی که پلیمرها معمولاً جامد هستند. پلیمرها می‌توانند طبیعی (مانند نشاسته، پروتئین، و لاستیک) یا مصنوعی باشند.

 

اغلب پلیمرهای استفاده شده در بسته‌بندی مواد غذایی تروپلاستیک هستند که بی تغییر شیمیایی در دمای بالا نرم و در دمای پایین دوباره سفت میشوند. این در حالیست که ترموست‌ها در دمای بالا تغییرات غیرقابل برگشتی دارند. ترموپلاستیکها بعنوان انتخاب اصولی در صنایع غذایی مورد استفاده قرار میگیرند، زیرا پلیمرهای اصلی میتوانند در فرآیند تولید و بسته بندی دائماً در تماس با مواد غذایی باشند.

پلیمرهای گیاهی

ظروف یکبار مصرف گیاهی، که از پلیمرهای گیاهی ساخته شده‌اند، که بعلت سلامتی و خواص محیطی مثبت خود، توصیه میشوند. این ظروف مقاوم در برابر حرارت و تاثیرات شیمیایی در تماس با مواد غذایی داغ هستند و از بروز بیماریهای عصبی و خونی جلوگیری میکنند. از جمله مزایای آنها میتوان به تجزیه‌پذیری در خاک، عدم وابستگی به مواد اولیه نفتی و مصرف کمتر انرژی در فرآیند تولید آنها اشاره کرد. این ظروف از منابع تجدیدپذیر سالانه تهیه میشوند و به سازش با محیط زیست کمک میکنند.

مقاله پیشنهادی: معرفی تکنولوژی های جدید در بسته بندی مواد غذایی

ویژگیهای بسته‌بندی مواد غذایی

یکی از جنبه های حیاتی در بسته بندی مواد غذایی، ارائه اطلاعات کامل و مفید به مصرف‌کننده است. این اطلاعات بر روی بسته بندی قرار میگیرد و شامل مواردی از جمله: دمای مورد نیاز برای نگهداری محصول، شرایط نگهداری بهینه، موارد قابل مصرف، تاریخ تولید، تاریخ انقضا و راه حمل و نقل مناسب کالا میشود. بواسطۀ این اطلاعات، مصرف‌کننده میتواند بدرستی محصولات را انتخاب و استفاده کند. همچنین بسته‌بندی درست محصولات، باعث حفاظت از محصولات در طی مراحل حمل و نقل و ذخیره‌سازی را فراهم میکند. اگرچه در برخی موارد ممکن است از بسته‌بندیهای بزرگتر برای جابجایی محصولات کوچکتر استفاده شود، اما این عملکرد باعث میشود که خسارت به محصولات را کمتر کند.

مقاله پیشنهادی: تاثیر بسته بندی جذاب در فروش

سخن آخر

انتخاب بسته‌بندی مناسب برای مواد غذایی بسیار اهمیت دارد. بسته‌بندی صحیح میتواند مواد غذایی را در برابر آسیب‌هایی از جمله: خرابی و فاسد شدن، گرما، حمل و نقل، فشار و رطوبت نیز محافظت میکند. به علاوه، در انتخاب بسته‌بندی، قیمت نیز مهم است و باید توجه به آن داشته باشیم. بسته‌بندی مواد غذایی تأثیر زیادی بر تصورات مشتریان دارد، بنابراین بهتر است از شرکتهای با سابقه و معتبر در این زمینه استفاده کنیم. یکی از شرکتهای معتبر در زمینه تولید بسته‌بندی مواد غذایی، هولدینگ سعادت است. این شرکت سالهاست که در تولید بسته بندیهای متنوع تجربه دارد و محصولات خود را با کیفیت بسیار بالا به بازار عرضه میکند. بعبارت دیگر، با انتخاب محصولات این شرکت، میتوانید بطور اطمینان ‌بخشی بسته‌بندی مواد غذایی خود را به بهترین شکل ممکن داشته باشید.